سقف وافل: سقف وافل سازه‌ای ساختمانی است که از آن عمدتا برای ایجاد سقف‌های با دهانه بلند استفاده میشود. وافل ترکیبی از قالب‌های با اشکال هندسی مستطیل و مربع شکل، بتن مسلح شده و با استفاده از قالب فلزی در ساختمان‌های بتنی اجرا می‌گردد.
سقف وافل چیست؟
سقف وافل یک نمونه از روش‌های اجرای سقف بتنی میباشد که در زیر آن حفره‌هایی وجود دارد. به همین دلیل ظاهری مشبک دارد که این دلیل شباهت ظاهری آن به وافل است. وجود حفره بر روی این سقف باعث میشود تا وزن مرده روی سازه کاهش یافته و این سقف به یکی از کاربردی‌ترین نوع سقفها تبدیل شود. از آنجایی که این سقفها سبک هستند، در برابر ارتعاش مقاوم هستند و به این دلیل برای مکان‌های با ازدحام بالا مناسب هستند. سقف وافل به دلیل سبک بودن باعث کاهش بار مرده و متناظر آن، کاهش برش پایه در ساختمان میشود.
انواع سقف وافل
سقف‌های وافل دو نوع دارند.
وافل یک طرفه
سقف‌های وافل یک طرفه معمولا در دهانه‌های کوتاه کاربرد دارند. قالب آنها مستطیلی است.
وافل دو طرفه
سقف‌های وافل دوطرفه عمدتا در دهانه‌های بلند کاربرد دارند. قالب آنها مربعی است. جنس قالب این سقفها پلاستیکی و کامپوزیتی است.
موارد استفاده از سقف وافل
امروزه در ساختمان‌ها از سیستم‌های متنوعی از جمله سقف وافل استفاده میشود. دلیل این امر بالا بردن ایمنی ساختمان در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله است. مهندسین سعی می‌کنند از سیستم‌های سقف سبک برای ساختمان‌ها استفاده کنند. زیرا در این صورت وزن بار مرده کمتر میشود و به تبع آن خطرات ناشی از حوادث طبیعی کاهش مییابد.
معمولا در پارکینگ‌ها، سالن‌ها، فرودگاه‌ها، ساختمان‌های اداری، ساختمان‌های با ارتفاع زیاد و مجتمع‌ها از سقف وافل استفاده میشود. از جمله اهداف استفاده از این نوع سقفها کاهش هزینه و کاهش آلودگی‌های محیط زیستی است. از جمله مکان‌هایی که سقف وافل در آن به کار رفته، کتابخانه ملی ایران است.
دهانه سقف وافل
حداکثر دهانه سقف وافل یک طرفه
این نوع از سقفها به دلیل عملکرد یک طرفه‌ای که دارند قابل اجرا در ساختمان‌هایی با دهانه کوتاه هستند. حداکثر دهانه‌ی سقف وافل یک طرفه ۸ متر و در بیشترین حالت ۹ متر است.
حداکثر دهانه سقف وافل دو طرفه
حداکثر دهانه سقف وافل دو طرفه ۱۲ متر و در شرایط خاص تا ۱۶ متر قابل اجراست. عامل تعیین کننده در انتخاب نوع یک طرفه یا دو طرفه بودن سقف وافل، نقشه و پلان سازه است. در دهانه‌های بلند بهتر است سقف به صورت دو طرفه اجرا شود. اما شاید بد نباشه قبل از شروع پروژه با مهندسین مشاور هوملکس ارتباطی گرفته و در خصوص انجام هرچه بهتر پروژه خود کمی مشاوره دریافت کنید.
طراحی سقف وافل
برای طراحی سیستم‌های سازه‌ای میتوان از برنامه‌های Sap و Etabs استفاده کرد. نحوه کار با این دو برنامه شباهت‌های بسیاری با یکدیگر دارند. در ادامه همین مقاله (بطور خلاصه) نحوه کار با این دو برنامه را توضیح خواهیم داد.
برای این که بتوانیم مقطع وافل را در منوی برنامه Etabs تعریف کنیم، باید از مسیر زیر استفاده کنیم.
Define> section properties>slab section
برای استفاده از این برنامه لازم است تا ویژگی‌ها و مشخصات مورد نیاز را در برنامه وارد کنیم. مشخصات مورد نیاز و نحوه وارد کردن آنها به شرح زیر است.
عمق کلی: برای وارد کردن مشخصات عمق کلی باید از مسیر Overall depth استفاده کنیم.
ضخامت دال: برای وارد کردن ضخامت دال فوقانی از قسمت slab thickness استفاده میشود.
عرض ریب و یا تیرچه: برای وارد کردن اطلاعات ریب‌های فوقانی و تحتانی میتوان از width of the stem top and bottom استفاده کرد.
فاصله بین ریب‌ها: فاصله بین ریب‌ها از جمله مشخصاتی است که باید در این برنامه وارد شود.
مراحل ساخت و زیرسازی سقف وافل
- شمع بندی
- شاسی کشی یا قوطی کشی
- قالب گذاری
- آرماتور بندی
- بتن ریزی
- باز کردن قالب‌ها
مقایسه سقف وافل با تیرچه بلوک
سقف تیرچه بلوک چیست؟
برای مقایسه درست سقف وافل و سقف تیرچه بلوک باید در قدم اول به معرفی سقف تیرچه بلوک بپردازبم. این نوع سقف به دلیل نصب و اجرای آسان‌تر سقف‌های محبوب مجریان ساختمانی است. اجزای اصلی این سقف انواع بلوک‌‌‌ها، تیرچه و بتن است. بلوک این سقف در سه نوع سیمانی، سفالی و یونولیتی موجود است.
مقایسه سقف وافل یک طرفه با سقف تیرچه بلوک
سقف وافل یک طرفه شباهت بسیاری با سف تیرچه بلوک دارد. هر دوی این سقفها دارای عملکردی یک طرفه میباشد. سقف‌های تیرچه بلوک در طراحی دارای محدودیت‌های زیادی در طول دهانه و هستندعمدتا مناسب برای دهانه‌های کوتاه میباشد. تفاوت این سقفها در ضخامت آنها است، سقف وافل یک طرفه ضخامت کمتری نسبت به سقف تیرچه و بلوک دارد.
مقایسه سقف وافل دو طرفه با سقف تیرچه بلوک
سقف وافل دو طرفه با تفاوت‌های بسیاری با سقف تیرچه بلوک دارد. سقف وافل دو طرفه عملکردی دو طرفه دارد که این امر موجب میشود تا بار ثقلی ساختمان بین تیرهای موجود در ۴ گوشه سقف تقسیم شود، در نتیجه ضخامت تیرهای اصلی در مقایسه با سقف تیرچه بلوک کاهش مییابد که هم از نظر ظاهری و همچنین از نظر هزینه مناسب‌تر است.
از تفاوت‌های دیگر این دو نوع سقف میتوان به دهانه مناسب جهت اجرای این سقفها اشاره کرد. سقف وافل دو طرفه در دهانه‌های بلند اجرا میشود اما سقف‌های تیرچه بلوک در دهانه‌های بلند قابل اجرا نیستند.
مقایسه هزینه‌های سقف وافل با سقف تیرچه بلوک
از جمله تفاوت‌های این سقفها، این است که هزینه تمام شده برای اجرای انواع سقف وافل کمتر از سقف تیرچه بلوک است. به طور خلاصه ۵ عامل مهم که ثابت میکند سقف وافل از سقف تیرچه و بلوک مقرون به صرفه‌تر است را بیان می‌کنیم.
۱-حذف هزینه‌های جوشکاری و خرید تیرچه‌ها
در اجرای سقف وافل به دلیل در محل پروژه ساخته شدن تیرچه‌ها و همچنین بافته شدن میلگردها به هم، هزینه‌ای صرف خرید، حمل و جوشکاری میلگردهای خرپایی نمی‌شود.
۲-سرعت بالای اجرای پروژه
سرعت اجرای سقف وافل در مقایسه با سقف تیرچه بلوک بسیار بالاتر است. از جمله دلایل آن هم میتوان به حذف مراحل جوشکاری و ساخت تیرچه‌ها در اجرای سقف وافل اشاره کرد.
۳-حذف ستون‌های اضافی در سازه
تعداد ستون‌های مورد نیاز در سازه‌های با سقف وافل کمتر از سازه‌های با سقف تیرچه بلوک است، دلیل آن این است که سقف وافل در دهانه‌های بزرگ قابل اجرا است در نتیجه میتوان ستون‌های اضافی را در ساخت سازه حذف کرد.
۴-زیبایی بصری
همانطور که پیشتر گفته شد، استفاده از سقف وافل باعث نیاز کمتر به استفاده از ستون در سازه میشود. این امر موجب میشود تا سازه زیباتر و محیط آن نیز کاربردی‌تر باشد. بعلاوه، سقف وافل به علت ظاهر زیبایش، خود موجب زیباتر شدن مکان میشود.
۵-تجدیدپذیری قالب‌های وافل
قالب‌های وافل پس از استفاده در یک پروژه و خشک شدن بتن در آن قابل استفاده در پروژه‌های دیگر نیز هست.
مقایسه سقف وافل با یوبوت
سقف یوبوت چیست؟
سقف یوبوت جزو سقف‌های سبک محسوب میشود. در این نوع سقف برای کاهش حجم بتن مصرفی در سقف، در اجرای آن از احجام پلاستیک توخالی استفاده میشود، به این صورت که این احجام در سقف چیده شده و پس از بتن ریزی، در بتن مدفون میشوند. این نوع دال را دال مجوف یا میان تهی می‌نامند. این سیستم ترکیبی از تیرچه‌های عمود برهم که با فواصل مساوی در دو امتداد وجود دارند، دال فوقانی و دال تحتانی است.
تفاوت‌های بین سقف وافل و یوبوت
سقف وافل و سقف یوبوت از جمله پرکاربردترین سقفها به شمار می‌روند. این دو سقف در بسیاری از پروژه‌های معماری مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه به مقایسه سقف وافل و یوبوت می‌پردازیم.
- از مهمترین تفاوت‌های سقف‌های وافل و یوبوت، قدمت استفاده از سقف وافل است. این نوع سقف از دیرباز در معماری‌های قدیمی مورد استفاده قرار گرفته است. اما سقف یوبوت به تازگی طراحی شده است و جز تکنولوژی‌های نوین محسوب میشود.
- تفاوت دیگر بین این دو سقف، مقطع آنهاست. مقطع سقف وافل به صورت T و مقطع سقف یوبوت به صورت I است.
- مقاومت و استحکام سقف وافل در برابر آتش سوزی بیشتر از سقف یوبوت است.
سقف یوبوت سقف وافل
اجاره قالب سقف وافل
شاید بخواهید بدانید که پیمانکاران قالب‌های وافل را خریداری می‌کنند یا ترجیح می‌دهند آنها را به اجاره بگیرند. باید بدانید که هزینه ساخت قالب‌های وافل بسیار سنگین است و همچنین مدت زمان محدودی برای استفاده از این قالب‌ها وجود دارد و بعد از مدتی فرسوده میشوند، همچنین هزینه نگهداری از این قالب‌ها در انبار بسیار سنگین است.
سه عامل اصلی وجود دارد که منجر میشود پیمانکاران اجاره قالب‌های وافل را به خرید آنها ترجیح دهند.
- هزینه نقدی بالا برای خرید قالب‌های وافل
- هزینه‌های پرت قالب در هنگام باز و بسته کردن و تخریب قالب‌های وافل
- هزینه‌های نگهداری و انبارداری قالب‌های وافل
مزایا و معایب سقف وافل
مزایای سقف وافل
- یکی از مزایای این نوع سقف وزن کم آن است. این امر موجب مقاومت و امنیت سازه در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله است. این نوع سقف همچنین از ماندگاری بالایی برخوردار است.
- بالاتر گفته شد که تیرچه‌های سقف وافل در محل پروژه ساخته میشوند، در نتیجه هزینه‌های جابجایی و انبار کردن حذف میشود.
- همچنین در بالاتر گفته شد که در صورت استفاده از سقف وافل، تعداد ستون‌ها کاهش و ظرفیت باربری افزایش مییابد. به تبع کاهش تعداد ستون‌های سازه، هزینه‌ها و مصالح مصرفی کاهش مییابد.
- این سقف دارای زیبایی بصری بسیاری است و همچنین میتوان طرح‌های مختلف معماری را روی آن پیاده کرد. مثلا میتوان این سقف را نورپردازی کرد و یا با استفاده از حالت شبکه‌ای آن، نمای زیبایی به آن بخشید.
معایب سقف وافل
- این نوع سقف به دلیل وزن کم آن، برای استفاده در مناطق بادخیز مناسب نمی‌باشد.
- ساخت و یا خرید قالب‌های وافل خیلی پر هزینه هستند و همچنین این قالب‌ها بعد از مدت کوتاهی می‌شکنند و یا پوسیده میشوند.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی کرده‌ایم تا سقف وافل را از جوانب مختلف مورد بررسی قرار دهیم، در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر و یا مشاوره با کارشناسان شرکت هوملکس، با ما تماس بگیرید.
دفتر تهران
۲۸۳ ۲۸۴ – ۰۲۱
دفتر کرج
۵۱۲۵ ۳۴۲۰ – ۰۲۶
مدیر فروش
۰۹۱۲۱۰۲۷۶۶۷
